KISACA OSMANLI ÖNCESİ ANADOLU BEYLİKLERİ

KISACA OSMANLI ÖNCESİ ANADOLU BEYLİKLERİ

RAMAZANOĞULLARI BEYLİĞİ

Ramazan bey tarafından 1353 yılında Adana ve çevresinde kurulmuştur. İlk önce Memluk Devleti’ne bağlı iken Yavuz Sultan Selim il birlikte  Memluklara  karşı savaşmış, daha sonrada Osmanlı Devleti’ne bağlı bir beylik olarak yaşamışlardır. 1608 tarihinde Omsalı Devleti’ne bağlı bir Vilayet haline gelmiştir.

CANDAROĞLULLARI (İSFENDİYAROĞULLARI) BEYLİĞİ

1292 yılında Şemseddin tarafında Sinop ve Kastamonu civarında kurulmuştur. 1461 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından ortadan kaldırılmıştır.

EŞREFOĞULLARI BEYLİĞİ

1284 yılında Seyfeddin Süleyman tarafından Beyşehir merkez olmak üzere kurulmuştur. 1326 yılında İlhanlılar tarafından ortadan kaldırılmıştır.

ERETNA BEYLİĞİ

1335 yılında Uygur Türklerinden Eretna Bey tarafından Orta Anadolu’da kurulmuştur. Devletin merkezi önce Sivas sonrada Kayseri olmuştur. 1381 yılında Kadı Burhaneddin tarafından ortadan kaldırılmıştır.

AYDINOĞULLARI BEYLİĞİ

1308 yılında Germiyanoğulları Beyliğine bağlı komutanlardan Aydınoğlu Mehmet tarafından Birgi merkez olmak üzere kurulmuştur. Denizcilikte gelişen bu beylik güçlü bir donanma kurmuştur. En ünlü denizcileri Gazi Umur beydir. Aydınoğulları Beyliği 1390 yılında Osmanlı Devleti’ne katılmıştı ancak 1402 yılında Ankara Savaşı’ndan sonra Cüneyt Bey tarafından yeniden kurulmuştur. 1425 yılında II. Murat zamanında Osmanlı devleti’ne tekrar katılmıştır.

KARESİOĞULLARI BEYLİĞİ

Germiyanoğulları beylerinden Karesi Bey tarafından Balıkesir ve Çanakkale çevresinde kurulmuştur. Denizcilikte oldukça ilerleyen Karesioğulları Beyliği 1345 yılında Orhan Bey tarafından ortadan kaldırılmıştır. Osmanlı’lara katılan ilk beylik Karesioğulları beyliğidir.

DULKADİROĞULLARI BEYLİĞİ

1337 yılında Zeyneddin karaca Bey tarafından Elbistan’da kurulan Dulkadiroğluları Devleti, Osmanlılarla, Memlukluların arasını açan devlet olarak bilinmektedir. Yavuz Sultan Selim tarafından 1515 yılında Turna dağ Savaşı ile Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. Bu beylik Osmanlı Devleti’ne katılan son beylik olup, bu beyliğin ele geçirilmesi ile Anadolu’da Türk birliği sağlanmış oldu.

SARUHANOĞULLARI BEYLİĞİ

Germiyanoğulları beyliğine bağlı komutanlarda Saruhan Bey tarafından Manisa’da kurulmuştur. Denizciliğe önem veren Saruhan oğulları beyliği 1390yılında Yıldırım Bayezit tarafından ortadan kaldırılmıştır. 1402 Ankara Savaşından sonra yeniden kurulmuştur. Çelebi Mehmet döneminde de Omsalı Devleti’ne tekrar katılmıştır.

MENTEŞOĞULLARI BEYLİĞİ

Menteş Bey tarafından Milas merkez olmak üzere kurulmuştur. Denizcilikle uğraşan bu beylik Yıldırım Bayezit zamanında 1391 yılında Osmanlı Devleti’ne katılmıştır. 1402 yılında Ankara Savaşından sonra yeniden kurulan Menteşoğulları Beyliği II. Murat tarafından 1425 yılında tamamen ortadan kaldırılmıştır.

HAMİDOĞULLARI BEYLİĞİ

1300 yılında Felekeddin Dündar Bey taarfından Uluborlu merkez olmak üzere kurulmuştur. Denizcilikle uğraşan Hamidoğulları Beyliği Yıldırım Bayezit zamanında Osmanlı ‘devletine katılmasına rağmen, 1402 yılında meydana gelen Ankara Savaşı ile yeniden kurulmuştur. 1423 yılında da II. Murat tarafından tekrar yıkılmıştır.

KADI BURHANEDDİN DEVLETİ

1381 yılında Kadı Burhaneddin tarafından Eretna Beyliğine son verilerek merkezi Sivas olmak üzere kurulmuştur. Candaroğulları, Karamanoğulları, ve Taceddinoğulları ile mücadele eden Kadı Burhaneddin Devleti Timur tehlikesi karşısında Sivas halkının 1389 tarihindeki şehri Yıldırım Bayezit’a teslim etmesi üzerine Osmanlı Devleti’ne katılmıştır.

KARAMANOĞULLARI BEYLİĞİ

1256 yılında Oğuzların Afşar Boyu’ndan olup Karaman merkez olmak üzere kurulmuştur. Anadolu Selçuklu Devleti’nin yıkılması üzerine Anadolu’da en güçlü devlet olmuşlardır. Karmanoğlu Mehmet Bey döneminde Türkçeyi resmi dil olarak kabul etmişlerdir. Anadolu’da Türk birliğinin kurulmasında Osmanlılara karşı en çok mücadele eden beylik Karamanoğulları Beyliğidir.

Yıldırım Bayezit döneminde Osmanlılara katılan beylik, 1402 yılında Ankara Savaşı’ndan sonra tekrar bağımsızlığını ilan etmiştir. Fatih Sultan Mehmet döneminde etkisizleştirilerek II. Bayezit döneminde 1487 tarihinde tekrar Osmanlı Devleti’ne bağlanılmıştır.

GERMİYANOĞULLARI BEYLİĞİ

1299 yılında Kütahya civarında Yakup Bey tarafından kurulmuştur. Anadolu Selçuklu devleti’nin yıkılmasından sonra en güçlü devletlerden biri olmuştur. Ege ve Marmara kıyılarına kadar ilerlemişlerdi.

Germiyanoğlu Süleyman Şah, Karamanoğulları’na karşı topraklarını koruyabilmek amacıyla kızını Yıldırım Bayezit’e vermiş, çeyiz olarak da Kütahya, Simav, Emet ve Tavşanlıyı bırakmıştır. 1390 yılında Yıldırım Bayezit tarafından Germiyanoğulları Beyliğine son verilmiştir. 1402 yılında Ankara Savaşından sonra yeniden kurulan beylik 1428 yılında Osmanlı ‘devleti’ne katılmıştır.