Hilafetin Kaldırılması
Dinsel devletin dayanağı olan saltanatın ortadan kaldırılıp onun yerine halk egemenliğinin ve demokrasinin sembolü olan Cumhuriyet şekli kabul edildikten sonra, teokrasinin temsilcisi olan halifeliğin kaldırılması tabii bir sonuç olmuştur.
Büyük Millet Meclisi Tarafından 18 Kasım 1922 günü Halife seçilen Abdülmecit yalnız halife gibi değil, ayni zamanda padişah —Sultan— gibi davranışlarda bulunması, bu
ATATÜRK İNKILAPLARI
Atatürk’e göre inkılap, mevcut müesseseleri zorla değiştirmek, son asırlardaki kurumları yıkarak yerine milletin en yüksek medeni, icaplarına göre ilerlemesini sağlayacak yeni kurumlar kurmaktır. Bu sebeple de çağdaşlaşma ve ileri dönük gelişmeler üzerinde durulmalıdır.
ATATÜRK İNKILAPLARININ AMAÇLARI;
Atatürk'ün inkılaplarını gerçekleştirirken yapılan bu inkılaplarla belli amaçlara yönelmek istemiştir. Kısaca bu amaçlardan bahsedecek olursak;
Türkiye Cumhuriyetini muasır (çağdaş) medeniyetler seviyesine çıkarmak,
Modern Avrupa ile Türkiye'yi bütünleştirmek,
Modern topluma ait değer yargılarını Türkiye'de yerleştirmek,
Türk Milletinin refah seviyesini yükseltmek,
Milli egemenlik ilkesini yerleştirmektir.
ATATÜRK İNKILAPLARININ ÖZELLİKLERİ;
Türk inkılabı demokratik bir halk hareketi, diriliş ve yenilik hareketidir.
Milli bağımsızlık ve milli egemenlik mücadelesi olan Türk inkılabı dışarıdan işgal güçlerine, içeriden de sultan ve halifeye karşı birlikte yapılmış bir mücadeledir.
Türk Milleti’ni Batı’ya, Batı kültürüne ve Batı anlayışına götüren kökten bir sosyal değişikliktir.
Türk İnkılabı modern zihniyetin benimsenmesini sağlamış, millet ruhu ve şuurunu uyandırmıştır.
Türk inkılabının teorik ve ideolojik bir hazırlığı yoktur. Tarihi gelişmeler bu hazırlığa zaman bırakmamıştır.
Türk inkılabının yapılması sonrasında yeni bir devlet ortaya çıkmıştır.
SİYASAL ALANDA YAPILAN İNKILAPLAR
1. Saltanatın kaldırılması (1 Kasım 1922)
2. Ankara'nın başkent olması (13 Ekim 1923)
3. Cumhuriyetin ilanı (29 Ekim 1923)
4. Halifeliğin kaldırılması (3 Mart 1924)
5. Çok partili siyasi hayata geçiş denemelerinde;
a. Atatürk tarafından 9 Eylül 1923 yılında Cumhuriyet Halk Fırkası kuruldu.
b. 17 Kasım 1924 yılında İlk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet FırkasıKazım Karabekir ve arkadaşları tarafından kuruldu.Kurulan bu partinin Şeyh Sait isyanı ile bağlantıları olduğu düşünüldüğünden 3 Haziran 1925 yılında Takrir-i Sükun Yasası ile kapatıldı.
c. 12 Ağustos 1930 yılında Fethi Okyar tarafından Serbest Cumhuriyet fırkası kuruldu. Laiklik ve Cumhuriyet karşıtlarının bu partide toplanmaya başlaması sonucu ile 17 Kasım 1930 yılında kurucusu Fethi Okyar tarafından kapatıldı. Akabinde Menemen olaylarının çıkması Partinin kapatılmasının yerinde bir karar olduğunu gösterdi.
Şeyh Sait ve Menemen olayları dönemin Cumhuriyet rejimine karşı yapılan ilk isyanlardandır. Bu isyanlar ile henüz çok partili döneme geçişe ülkenin hazır olmadığını göstermektedir.
HUKUK ALANINDA YAPILAN İNKILAPLAR
1. 20 Ocak 1921'de ilk Anayasa Teşkilat-ı Esasiye ilan edildi.
2. Cumhuriyetin ilanından sonra 1924 Anayasası ilan edildi.
3. 17 Şubat 1926'da Medeni Kanun İsviçre'den,
4. 8 Mayıs 1928'de Borçlar Kanunu İsviçre'den,
5. 10 Mayıs 1928'de Ticaret Kanunu Almanya'dan,
6. 1 Temmuz 1928'de Ceza Kanunu İtalya'dan alınarak kabul edildi.
Hiç yorum yok :
Yorum Gönder